Endodonti & Kanal Tedavisi
Endodonti nedir?
Endodonti, diş pulpası(dişin sinir- damar paketi ) ve dişin kökünü çevreleyen dokuların hastalıklarının tedavisi ile ilgilenen diş hekimliği dalıdır.
Endodontist nedir ?
Endodonti (Kanal tedavisi) konusunda, beş yıllık Diş hekimliği eğitimi sonrasında, yine en az beş yıl süreyle, özel eğitim gören ve bir doktora tezi hazırlayarak sunan Diş hekimlerine, “Endodontist” denir. Endodontist olan diş hekimi , bu eğitimi sırasında bir çok vakayı tedavi eder ve en komplike tedavileri yapabilme becerisini kazanır. Dünyadaki teknolojik gelişmeleri çok yakından takip eder ve tedavileri sırasında en son teknolojileri kullanırlar .
Endodonti hangi diş hastalıklarıyla ilgilenir?
Diş ağrısının, soğuk- sıcak hassasiyetinin, diş apselerinin, renkleşmiş dişlerin, kaza sonucu zarar gören dişlerin tedavisi endodontik tedavi kapsamına girer. Kanal tedavisi ve kök çevresinde yapılan cerrahi girişimleri kapsar.
Diş pulpası(diş siniri) nedir?
Diş, ağız içinde gözüken diş kuronundan ve kök/köklerden oluşur. Dişin kuronu, ağız içinde görünen kısım, diş minesi tarafından korunur. Diş kuronunda ve kök kanallarında ‘diş siniri’ bulunur.Zannedildiği gibi sadece bir sinir lifinden ibaret değildir. Diş siniri; bağ dokusundan, kan/ lenf damarlarından ve sinir liflerinden oluşur. Sağlıklı bir diş; pulpa “Diş siniri” tarafından beslenir ve canlılığını korur.
Başarılı bir kanal tedavisinin röntgen görüntüsü |
Kanal Tedavisi Nedir ? Kanal tedavisi ;dişlerde ağrı, apse ve kist oluşumuna neden olan, iltihaplı veya ölü diş pulpasının (sinirinin), içinde bulunduğu kök kanallarından çıkartılması ve bu boşluğun, sağlığa zararlı olmayan bir maddeyle tam olarak doldurulması demektir. |
1-Diş çürüğü nasıl oluşur?
1- Kötü yapılmış diş tedavileri ( Dolgu ve kaplamalar)
Diş dolguları yapılırken çürük yeterince temizlenmemişse veya yapılan dolgu yeni bir çürük oluşumuna neden olacak şekilde yapılmışsa çürük ilerler ve dişin ağrımasına yani pulpasının (sinirinin) iltihabına neden olur . Eski dolgularda zamanla özelliklerini kaybederek yeni çürük oluşumuna neden olabilir . Bu nedenle eski dolgular sık sık kontrol edilmeli hiçbir şikayet olmasa bile özelliğini kaybetmişse yeniden yapılmalıdır .
"Diş siniri" neden zarar görür ve zarar gördüğünde ne olur?
Diş siniri; zarar gördüğünde veya yaralandığında kendini yeniden tamir edemez ve ölür (Nekroz). Bunun en sık nedeni diş çürükleri ve travmadır. Bakteriler, diş sinirine ulaşarak iltihaba neden olurlar. Ayrıca ileri diş eti hastalıkları, yüksek yapılmış, kapanışı tam ayarlanmamış dolgu ve protetik yapılar, yanlış uygulanmış ortodontik tedaviler de dişin sinirinin zarar görmesine neden olur. Bu gibi durumlarda müdahale edilmezse, kök ucunda kemikte de iltihap meydana gelir
Diş Kökünde Kronik İltihap’ın (Apikal Lezyon ) röntgendeki görünümü |
Diş etimde küçük bir şişlik var zaman zaman kayboluyor bazen de içinden biraz cerahat geliyor bu nedir?
Bunun anlamı dişinizin kökünde bir iltihap olduğu ve bu iltihabın “Fistül” adını verdiğimiz yol ile ağız içine açıldığıdır.Bu hastalarda ağrıya neden olmadığı için genellikle ihmal edilir. Oysa mutlaka ilgili dişe kanal tedavisi yapılarak bu sorunun ortadan kaldırılması gereklidir. Diş etinizde böyle bir şişlik varsa kesinlikle ihmal etmeyiniz .
Neden kanal tedavisi yapılması gerekir?
Enfekte ‘diş siniri’ uzaklaştırılmazsa; ağrı, şişlik ve apse oluşabilir. Apse; çene kemiğine zarar vererek, bakteri ve bakteri ürünlerinin kan dolaşımı yolu ile tüm vücuda yayılmasına neden olur. Müdahale edilmezse dişin çekilmesi gerekebilir.
İltihaplı diş vücutta ne gibi sorunlara yol açabilir ? İltihaplı Bir dişten yayılan bakteriler kalp, böbrekler, eklemler, gözler, üriner sistem gibi bir çok organda zararlı etkilere ve başka hastalıklara neden olabilirler. |
Kanal tedavisi nasıl yapılır tedavinin aşamaları nelerdir?
Anestezi
Kanal tedavisi, eskiden halk arasında ağrılı bir tedavi olarak bilinirdi. Modern dişhekimliğinde; etkinliği ve güvenirliği geliştirilmiş anestezik solüsyonlar sayesinde kanal tedavi işlemleri ağrısız bir şekilde yapılmaktadır
Tedavi edilecek alt büyük azı dişine rubber dam takılmış durumda artık hastanın aletleri yutması, kullanılan ilaçların ağza dökülmesi gibi bir risk söz konusu değildir. |
Dişin ağız ortamından izolasyonu Lastik örtü (Rubber Dam) uygulaması Tedavi sırasında; tükürükten ve ağız ortamından dişin içine yeni bakterilerin girmesinin önlenmesi, hekim için rahat ve güvenilir bir çalışma ortamının sağlanması ve tedavi sırasında kullanılan iğne şeklindeki ufak kanal aletlerinin hasta tarafından yutulmasının önlenmesi için tedavi edilecek diş, lastik bir örtü yardımı ile ağız ortamından izole edilir. |
Diş siniri’nin kanal aletleriyle uzaklaştırılarak kök kanallarının temizlenmesi
Kök kanalları özel eğeler yardımıyla genişletilir.
Kök kanallarının doldurulması
Kanal tedavisi gören dişler kök ucuna kadar doldurulmalıdır
Kanal tedavisi tamamlanan bir dişin röntgendeki görünümü
Kanal tedavisi gören dişler nasıl restore edilir?
Kanal tedavisi gören dişler, dişin madde kaybına göre ya dolgu ile ya da kuron restorasyonu yapılarak tedavi edilir.
Kanal tedavisi gören bir diş ne kadar süre ağızda kalır?
Başarılı bir kanal tedavisi yapılmış bir diş, iyi bir ağız hijyeni ve aksatmadan yapılan düzenli kontroller ile ömür boyu ağızda kalabilir.
Kanal tedavisinin alternatifi nedir?
Dişin pulpası zarar gördüğünde; kanal tedavisine tek alternatif, dişin çekimidir. Geri kalan dişlerin fonksiyon görmesi ve sağlıklı yapılarının korunması için kaybedilen dişin yerine köprü veya implant uygulanabilir. İmplant için cerrahi işlem ve köprü restorasyonu için de komşu dişlerin kesilmesi gerekmektedir. Bunlar; endodontik tedavi ile kıyasladığında hem daha pahalı hem de daha zaman alıcı işlemlerdir. Hiçbir şey gerçek dişlerin yerini tutamaz!
“En iyi implant dişin kendisidir!”
Kanal tedavisi gören bir dişin röntgendeki görünümü nasıldır?
Lezyonlu dişler kanal tedavisi ile iyileşebilir mi?
Evet lezyonlu dişlerin büyük bir çoğunluğu, bir endodontist(kanal tedavisi uzmanı ) tarafından yapılan kanal tedavisi ile iyileşebilir.