Ortodonti
Ortodonti nedir?
Ortodonti diş ve yüz bozukluklarının teşhis, tedavi ve önlenmesidir. Bu uzmanlık alanı kapanış bozuklukları olan insanlara çözümler sunar. Ortodontik tedavi, küçük çocuklarda çene gelişimine yardım ederek dişlerin doğru pozisyonlarda olmalarına yardımcı olur, yetişkinlerde ise var olan çapraşıklık ve kapanış bozukluklarının düzeltilmesini sağlar.
Neden ortodontik tedavi yapılır? Düzgün dişlerle diş fırçalama ve diş ipi kullanımı daha rahat olduğundan ağız hijyeni daha kolay sağlanır. Kapanış bozukluğu olanların çiğnemeleri de daha verimsizdir. Ciddi durumlarda ise besin parçalama zorlukları bile görülmektedir. Düzgün yerleşmemiş üst ve alt ön dişler ortodontik tedavi ile düzeltilebilecek konuşma bozuklukları yaratabilirler. |
Kapanış bozuklukları nelerdir?
Çapraz Kapanma - Çapraz kapanma, çiğneme ve ısırmayı zorlaştırdığından genelde ortodontik tedavi gerektirir.
Yer darlığı-Eğer dişler için yeterince yer yoksa, dişler çok büyükse veya çene çok küçükse kalıcı dişlerin doğru pozisyona kaymaları için yeterli yer olmaz.
Derin Kapanış - Bu durumda üst ön keskin dişler alt dişlerin üstüne geçer ve bazen üst dişlerin ısırma çizgisi alt dişetlerine kadar gider.
Ters Kapanış -Bu durumda ise alt dişler üst dişlerin önündedir.
Ön bölgede dişler ters kapanıyor
Ön bölgede dişler kapanmıyor
Ön Dişlerde Açıklık (Openbite) - Eğer üst ve alt dişler dişlerinizi kapadığınızda birleşmiyorlarsa buna open bite denir.
Ön dişler aynı gücü paylaşmadığından, arka dişlere çok fazla baskı gelir.
Bu, çiğnemeyi daha etkisiz hale getirmekle birlikte arka dişlerin daha hızlı yıpranmasına neden olur.
Yer Problemleri : Bazı insanlarda her diş bulunmaz veya normalden daha küçük dişleri vardır. Eğer çene büyüklüğü normalse, bu dişlerin arasında büyük boşluklara neden olur. Bir veya daha çok dişi olmayan insanlarda ise komşu dişler boş alana kayarak boşluklara neden olur.
Kaç Yaşlarında Ortodontik Tedavi Yaptırılmalıdır?
Ortodontik tedavi en iyi çocuklarda başarılı olmasına rağmen, gün geçtikçe yetişkinler de ortodontik tedaviden yararlanmaktadır. Çenelerin konumundan kaynaklanan bozukluklar (ortopedik bozukluk) büyüme gelişim döneminde tedavi edilirken, çenelerin normal olduğu sadece diş diziliminden kaynaklanan bozukluklar her yaşta tedavi edilebilir.
Yetişkinlerde ortodontik tedavi yapılabilir mi?
Ortodontik tedavi için yaş sınırlaması yoktur. Dişleri çevreleyen kemikleri sağlıklı olan herkese ortodontik tedavi uygulanabilir. Ayrıca artık braketler diş renginde porselenden yapılmaktadır. Böylece braketlerinizi kolay kolay kimse fark edemez.
Porselen Braketler diş rengindedir dolayısı ile görüntüsü geleneksel braketlere göre çok daha estetiktir.
Geleneksel metal braketlerin ağız içi görünümü
Ortodontik tel takmadan dişlerimin düzelmesi mümkün mü?
Bazı ortodontik problemlerde tel ve braket takmadan invisalign denilen plaklarla tedavi mümkündür.
İnvisalign ile tedavi nasıl yapılır?
İnvisalign ortodontik tedavi amacıyla dişlere takılan, çıkarılabilir, ağızda belirgin olarak gözükmeyen renksiz, çıkarılabilir düzleştiricilerdir. En iyi sonuçlar için günde 22- 23 saat kullanılmaları gerekir. Yemek yerken, diş fırçalarken kolayca çıkarılabilirler. Bunları kullanmadan önce bütün kalıcı dişlerin çıkmış olması gerekir. 2 haftada bir Invisalign bir yenisi ile değiştirilir. Dişleriniz her seferinde arzulanan yöne hareket eder. Her 6 haftada bir, tedavinin uygun olarak geliştiğini incelenmesi için diş hekiminizi ziyarete gidersiniz. Invisalign ile yapılan ortodontik tedavi tipik olarak 9-15 ay arası sürer ve bu sürede 18 ila 30 Invisalign kullanılır. Tedavinin tamamlanma süresi, ortodontik problemin durumuna göre değişecektir.
Ortodontik apareyler dişime zarar verir mi?
Dişleriniz tedavi sırasında iyi bakım görmezlerse zarar görebilirler. Apareylerin kendileri hasar vermemekle birlikte zayıf temizleme ve şekerli içecekler kalıcı hasar bırakırlar. Braketler ve tellerin arasına yiyecek kaçtığından plak oluşumu normalden daha hızlıdır. Bu yüzden dişlerin iyice temizlenmeleri gerekir.
Ortodontik problemlerin nedenleri nelerdir?
1.Beslenme Bozuklukları: Yeterli beslenemeyen kişilerde, çene ve yüz yapısında hacimsel küçülme meydana gelecektir.
2.Ağızdan Nefes Alma: Ağızdan nefes alma durumu uzun süre devam ederse, alt çenenin öne doğru konumu değişir. Dil ön dişler arasına girer ve dişlerin sürmelerine engel olursa açık kapanış meydana gelir. Hasta burundan nefes alamıyor ise, üst çenenin büyüme potansiyeli üzerinde negatif etki oluşabilir.
3.Parmak Emme: Parmak emme alışkanlığının tedavisi için kesin bir yaş söylenemez. Uygun zaman ayarlanması her çocuk için ayrı ayrıdır. Genel olarak parmak emme 3.5 yaşından sonrada devam ediyor ise tedavisine başlanmalıdır.Bu alışkanlığı sürdüren çocukta, emilen parmağa ve sayısına göre etki alanında bulunan alt ve üst dişlerde yer değiştirmeler ve kapanış düzensizlikleri görülecektir.
4. Yalancı Emzik: Fizyolojik özellikleri olan bir emziğin 1.5 yaşına kadar emilmesi zararlı değildir. Yalancı emzikler sürekli olarak kullanıldıkları zaman, etki alanları içindeki dokulara uzun süreli anormal etki yapacağı için o bölgelerde düzensizlik ve çeşitli kapanış bozukluklarına neden olmaktadır.
5. Yatış Şekli: Yatış şekli, çoğunlukla alt çenenin yatma sırasındaki konumunu belirler. Uyurken sürekli aynı tarafa yatıp elini veya yumruğunu yüzü ile yastık arasına koyma alışkanlığı olan kişilerde o tarafta yüz devamlı bir basınç altında bulunacağı için ortodontik problemler çıkabilir.
6. Diş sıkma, tırnak yeme, kalem ısırma, dudak ısırma gibi kötü alışkanlıklar.
7. Süt dişlerinin erken kaybı.
8. Dişeti problemlerine bağlı diş düzensizlikleri.
9. Diş kaybına bağlı olarak meydana gelen düzensizlikler.
10. 20 yaş dişlerinin öndeki dişleri sıkıştırmasına bağlı düzensizlikler.
11. Genetik olarak yatkınlık.
12. Hormonal düzensizlikler, sistemik hastalıklar.
Teller takıldıktan sonra nelere dikkat etmek gerekir?
Dişlerinize teller takıldıktan sonra, dikkat etmeniz gereken en önemli şey ağız temizliği ve yenilen gıdalara özen gösterilmesidir. Şekerli, asitli, yapışkan ve sert gıdalardan kaçınılmalıdır.
Tedavi sırasında dişlerde ağrı ve hassasiyet olur mu?
Tellerin takıldığı ilk günlerde dudakların ve yanakların iç yüzeylerinde hafif tahriş ve dişlerde çiğneme sırasında ağrı olabilir. Fakat bu şikâyetler en az 1 hafta içerisinde geçmekte hatta birçok hasta ağzında tel olduğunu bile unutmaktadır
Ortodontik tedavi pahalı mıdır?
Ortodontik tedavi, uzun dönemde sağladığı fiziksel ve psikolojik faydalar düşünüldüğünde pahalı bir tedavi değildir.